Alimlər kəllə sümüyünün qalıqlarından qədim qadının necə göründüyünü göstərə biliblər.

QHT.az xəbər verir ki, alimlər  təxminən 75.000 il əvvəl yaşamış Neandertal qadınının  üzünü bərpa ediblər. Qadının sümükləri 2018-ci ildə İraq Kürdüstanında bir mağarada aşkar edilib. Onilliklər ərzində Şanidar mağarası bu arxaik insan növünün bir neçə fərdinin qalıqlarını ehtiva edən mühüm Neandertal arxeoloji ərazisi kimi tanınır.

Görünüşün ən son rekonstruksiyası mayın 2-də bütün dünyada Netflix-də yayımlanacaq “Neandertalların sirləri” sənədli filmində təqdim olunub. Bu rekonstruksiya tədqiqatçıların mağarada tapdıqları “Şanidar Z” ləqəbli qadının qalıqlarına əsaslanır. Qalıqlar kəllə də daxil olmaqla, demək olar ki, belinə qədər oynaqlı skelet idi.

Qadının kəlləsinin ciddi şəkildə parçalandığı bildirilir. Görünür, qadının başı ölümdən nisbətən qısa müddət sonra, ehtimal ki, qaya düşməsi nəticəsində əzilmiş və sonra on minlərlə il ərzində çöküntülərin yığılması ilə daha da sıxılmışdır.

Mütəxəssislər mağaranın qalıqlarını diqqətlə çıxararaq, 200-dən çox fraqmenti əziyyətlə birləşdirərək kəlləni yenidən qurdular. Rəqəmsal rekonstruksiya yaratmaq üçün bərpa edilmiş kəllə skan edilib. Növbəti addım rəqəmsal versiya əsasında kəllə modelinin 3D çapı idi. Bu model dünyanın aparıcı paleo rəssamları Adri və Alfons Kennis tərəfindən yaradılmış rekonstruksiya edilmiş başın əsasını təşkil etmişdir. Qardaşlar neandertal qadının üzünü üzə çıxarmaq üçün süni əzələ və dəri qatları əlavə ediblər.

Neandertal kəllələrinin nəhəng qaş çıxıntıları və çənələri yoxdur, həmçinin burunları daha qabarıq edən orta üz var.

Yeni təhlil göstərir ki, Şanidar Z-nin təxminən 40 yaşı var - bu tarixdən əvvəlki dövrdə çatmaq üçün əhəmiyyətli bir yaşdır.

Pərvanə Fərhadqızı